Týdning at land og kommunur finna felags stev fram í móti málinum um 100% grøna elframleiðslu á landi í 2030

– Vit eru øll samd um týdningin av at gerast leys av oljuni, men útbyggingarnar mugu gerast við skili og við atliti til veitingartrygd, veitingarskyldu og elgóðsku, sigur Kári Johansen, nevndarformaður í SEV.

Týðiligasta prógvið um manglandi stev er avgerðin hjá Umhvørvisstovuni at lýsa leyst eitt vindorkuloyvi á Gellingarkletti oman fyri Havnina, eftir eina open-door umsókn. Hetta varð gjørt uttan neyðuga og lógarkravda ráðføring við SEV, og uttan at taka hædd fyri búskaparligum og tøkniligum avleiðingum av eini slíkari verkætlan.

SEV hevur kært avgerðina hjá Umhvørvisstovuni, tí at ein triðja vindmyllulund í sama øki sum ein verandi vindmyllulund og ein onnur í umbúna, er snøgt sagt alt ov nógvur nýggjur óstøðugur máttur samstundis og á sama stað. Ítøkiliga verður óstøðugi vindmátturin í meginøkinum nærum fimmfaldaður eftir einum ári. Tað er burtur úr vón og viti, og fer mest sannlíkt at hava neiliga ávirkan á elgóðskuna.

Í løtuni eru tvær stórar vindorkuverkætlanir í umbúna, onnur í Flatnahaga og hin á Eiði. Tað, sum hevur størstan týdning fyri grønu kósina í løtuni, og sum eigur at fáa hægstu raðfesting, er, at myndugleikin viðger og avgreiðir umsókn um pumpuskipan beinanvegin – og ikki at byggja út nú við enn meiri vindorku, sum ikki kann fáast til høldar á netinum.

Við pumpuskipan í meginøkinum verður rúm fyri meiri vindorku í skipanini. Hinvegin kann ein seinkað pumpuskipan lættliga gerast ein fløskuhálsur á grønu kósini.

Fimm grønar orkukeldur í elskipanini í 2020

Fleiri frambrot vórðu framd á grønu kósini í 2020. Fyri fyrstu ferð var elorka framleidd úr fimm ymiskum burðardyggum orkukeldum inn á netið hjá SEV – ávikavist úr vindi, vatni, biogassi, sól og eitt sindur úr sjóvarfallinum.

Eisini kom nýggj vindmyllulund upp í Suðuroy, sum er fyrsta vindorkuútbygging í Føroyum síðan Húsahaga í 2014. Sjálv vindmyllulundin í Porkerishaganum er tó bert partur av størri verkætlan, sum umfatar battarískipan og synkronkompensator, sum hava til endamáls at goyma og javna elorkuna út á netið. Battarískipanin í Porkeri verður væl størri enn battarískipanin í Húsahaga, og kann virka sum tiltaksverk í upp til ein hálvan tíma í senn í staðin fyri motorarnar á Vágsverkinum, um vindorkan brádliga minkar.

Vit síggja fram til at heysta úrslit av hesi verkætlanin, sum er slóðbrótandi, við tað, at battaríini hava eins nógvan mátt sum sjálv vindmyllulundin og slík loysn er ikki roynd áður. Alt eftir, hvussu royndirnar frá hesi verkætlan í Suðuroy hilnast, er ætlanin at nýta sama leist í meginøkinum.

100 ár eftir at fyrsta føroyska vatnorkuverkið varð tikið í nýtslu í Suðuroy, fer henda vindorkuverkætlan at flyta Suðuroynna fram aftur í oddin, tá ræður um grøna orku, bæði her á landi og úti í heimi, tí nógv eygu eru vend ímóti SEV í sambandi við hesa verkætlan.

Búskapur og fígging

Úrslitið hjá SEV fyri árið 2020 var 49,8 mió. kr. eftir skatt. Úrslitið er í lakara lagi í mun til virksemi felagsins, men nøktandi, tá hugsað verður um avbjóðingarnar við koronufarsóttini. Samanumtikið er leiðslan nøgd við úrslitið.

Komandi úrslit hjá SEV skulu liggja á hesum støðinum og hægri, nú stórar útbyggingar til gagns fyri veitingartrygdina, veitingarskylduna og grønu kósina skulu gerast, samstundis sum munandi eginfígging skal útvegast.

Endurfígging av stórum parti av verandi fígging og nýggj fígging til m.a. komandi pumpuskipan skal útvegast sum skjótast, og miðað verður ímóti at fáa hetta liðugt avgreitt í seinasta lagi við ársenda 2021.

Oljan er framhaldandi ein stór útreiðsla hja SEV, og oljuútreiðslurnar í 2020 komu upp á 165 mió. kr. Seinkaður, nýggjur grønur framleiðslumáttur, og eitt ár har elframleiðsla við vindi og vatni hevur verið undir miðal, umframt ein stór øking í nýtsluni hava saman elvt til øktu oljunýtsluna.

– SEV